Brak opon zimowych a wysokość odszkodowania

Polskie prawo nie przewiduje obowiązku sezonowej wymiany opon. Zgodnie z obowiązującymi przepisami przez cały rok można jeździć na dowolnych oponach, jedyny warunek dotyczy bieżnika – ma on mieć min. 1,6 mm. Co prawda od przynajmniej kilku lat trwają rozmowy i przymiarki, zmierzające do wprowadzenia odpowiednich przepisów, jednakże na chwilę obecną jedynym „wyznacznikiem” w tym temacie pozostaje rekomendacja Parlamentarnego zespołu ds. bezpieczeństwa w ruchu drogowym wskazująca konieczność wprowadzenia obowiązku jazdy na oponach zimowych od 1 listopada do 31 marca. Jak więc wygląda popularny temat: letnie opony a odszkodowanie. Jak brak opon zimowych wpływa na wysokość wypłacanego odszkodowania?

Jak opony wpływają na wypadki samochodowe

Badania statystyczne wskazują, że z roku na rok przybywa kierowców, którzy mimo wszystko dokonują sezonowej wymiany opon. O ile względy oszczędnościowe i praktyczne (w rodzaju konieczności zakupu i przechowywania dodatkowej pary opon i kół) stanowią niekiedy problem, o tyle nawet pomijając niebezpieczeństwo wystąpienia wypadku w sezonie zimowym, coraz częściej kierowców niemal do szału doprowadzają osoby, które powodują korek ze względu na to, iż na letnich oponach nie są w stanie sprawnie wjechać na zaśnieżone wzniesienie.

Można oczywiście pokusić się o alternatywę w postaci opon całorocznych. Jednakże zgodnie z wynikami testów przeprowadzanych przez branżowe portale motoryzacyjne, z zasady przegrywają one z podobnej klasy oponami zimowymi w okresie zimowym i letnimi w czasie letnim. Opony wielosezonowe mają swoje zalety, jednak nieistotne na pozór różnice w rodzaju wydłużonej o 2 metry drogi hamowania bardzo często decydują o tym, czy dojdzie do kolizji, czy jednak uda się jej uniknąć.

Wypłata odszkodowania z AC a brak opon zimowych

Kolejną istotną motywacją do zmiany sezonowego ogumienia mogą być dla kierowców problemy, które z dużym prawdopodobieństwem mogą powstać przy próbie uzyskania świadczeń z polisy AC w przypadku wystąpienia zimowej kolizji auta, w którym zamontowane były opony letnie.

Ogólne warunki ubezpieczeń komunikacyjnych AC, co prawda również nie zawierają bezpośrednich zapisów uzależniających wypłatę świadczenia od faktu posiadania opon dopasowanych do pory roku, jednakże brak takiego zapisu nie wyłącza możliwości odmowy wypłaty świadczenia przez towarzystwo ubezpieczeniowe.

Często spotykaną praktyką pozostaje stosowanie ogólnego zapisu, na podstawie którego odpowiedzialność ubezpieczyciela zostaje wyłączona a kierowca pozostaje sam ze swoim problemem i skutkami kolizji. Taką „furtkę” pozostawia ubezpieczycielowi zapis umożliwiający odmowę wypłaty świadczenia w sytuacji gdy do zdarzenia objętego ubezpieczeniem doszło z powodu „rażącego niedbalstwa osoby ubezpieczonej lub uprawnionej do korzystania z pojazdu” i owo rażące niedbalstwo zostanie przez ubezpieczyciela udowodnione. W odniesieniu do wskazanego przepisu stwierdza się, że jazda na oponach letnich w okresie zimowym stała się bezpośrednią przyczyną danego wypadku i gdyby w tej sytuacji ogumienie było dostosowane do warunków pogodowych, do wypadku w ogóle by nie doszło. W rezultacie za osobę odpowiedzialną za szkodę uznaje się kierowcę, zaś podstawą braku odpowiedzialności po stronie ubezpieczyciela jest art. 827 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym ubezpieczyciel jest wolny od odpowiedzialności, jeżeli ubezpieczający wyrządził szkodę umyślnie; w razie rażącego niedbalstwa odszkodowanie nie należy się, chyba że umowa lub ogólne warunki ubezpieczenia stanowią inaczej lub zapłata odszkodowania odpowiada w danych okolicznościach względom słuszności. W takiej sytuacji jedyną możliwością wpływu na zmianę stanowiska ubezpieczyciela pozostaje wykazanie, że nawet gdyby opony były „odpowiednie” to do wypadku i tak by doszło.

Jeżeli jednak kierowca jest wyjątkowo przywiązany do swoich opon i pomimo potencjalnych zagrożeń ani myśli je wymienić, pozostaje opcja wykupienia dodatkowego ubezpieczenia assistance, które zagwarantuje udzielenie niezbędnej pomocy, niezależnie od tego, czy bezpośrednią przyczyną kolizji było niedopasowane do warunków pogodowych ogumienie pojazdu. Autocasco znakomitej większości towarzystw ubezpieczeniowych zostanie uruchomione bez analizy przyczyny kolizji.

Letnie opony a odszkodowanie z OC sprawcy wypadku

W przypadku odszkodowań wypłacanych z polisy OC pojazdu, ubezpieczyciel nie ma takich możliwości interpretacyjnych. Zasady wypłaty świadczeń są w tym przypadku regulowane zapisami ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. nr 124 poz. 1151 z późn. zm.)

Niekiedy zdarza się, że ubezpieczyciel próbuje wyłączyć lub ograniczyć swoją odpowiedzialność wykorzystując fakt niedopasowanego do pory roku ogumienia, jako okoliczności wyłączającej jego odpowiedzialność lub powodującej wykorzystanie instytucji przyczynienia, która z kolei tę odpowiedzialność ogranicza.

Tego rodzaju argumenty towarzystw ubezpieczeniowych nie mają jednak podstawy w obowiązujących przepisach prawnych. Jako że nie istnieje prawny obowiązek sezonowej wymiany ogumienia, ubezpieczyciel nie może na takiej podstawie uchylić się od odpowiedzialności a w efekcie nie dokonać wypłaty odszkodowania z polisy OC. W tym kontekście nie ma znaczenia nawet to, czy wykorzystanie w danej sytuacji opon zimowych mogłoby uchronić przed wypadkiem albo zmniejszyć jego skutki.

Od rodzaju opon należy odróżnić elementy związane z ich stanem technicznym. Należy pamiętać, że korzystanie z ogumienia np. ze zużytym bieżnikiem lub niewłaściwie skompletowanego, a w następstwie wykazanie przez zakład ubezpieczeń, iż stan opon miał wpływ na powstanie zdarzenia drogowego lub zwiększył skutki wypadku – może stać się przyczyną skutecznego zastosowania instytucji przyczynienia się kierowcy a zatem proporcjonalnego obniżenia wysokości należnych świadczeń. Niekiedy w rezultacie świadczenia te zostają obniżone nawet o kilkadziesiąt procent.

W świetle powyższego, przede wszystkim ze względu na bezpieczeństwo własne i innych ale też przez wzgląd na komfort jazdy w każdych warunkach atmosferycznych oraz spokój, który zyska kierowca zapewniając sobie zminimalizowanie konieczności walki z ubezpieczycielami o świadczenia odszkodowawcze, warto odwiedzić zakład wulkanizacyjny i dopasować opony do sytuacji za oknem. W tym aspekcie istotniejszy od kalendarza jest termometr. Producenci opon i serwisy je testujące często wskazują granicę 7 stopni Celsjusza, poniżej której należałoby wymienić opony na zimowe.